Sevgili velilerim rehberlik servisi olarak bu ay ki konumuz teknolojinin bizden aldıkları…
Eskiden bağımlılık türleri tütün, alkol, madde ve kumar bağımlılığı şeklinde sınıflandırılırken artık günümüzde literatürde teknoloji bağımlılığı da yer almaktadır.
Bağımlılık;Kişinin kullandığı bir nesne veya yaptığı bir eylem üzerinde kontrolünü kaybetmesi ve onsuz bir yaşam sürememeye başlamasıdır.Yani kullanım ve davranışta irade zayıflar ve kişi kendini denetlemekte zorlanır.Teknoloji bağımlılığında da bu durum söz konusudur.Televizyon,telefon veya bilgisayarla oynanan süre ve sıklık arttıkça bağımlılık kaçınılmazdır.
Sevgili velilerim,hiç şüphesiz insan bağımlılık noktasına bir anda gelmez,bu süreç adım adım ilerler.Dolayısıyla söz konusu adımların takip ve kontrol edilmesi bağımlılığın başlamadan önlenmesi ve engellenmesi için çok önemlidir.
Bir çok kurum ve kuruluş koruyucu ve önleyici hizmetler kapsamında toplumun her kesimine yönelik eğitim ve farkındalık çalışmaları yürütüyor fakat dijitalleşmeyle birlikte içinde bulunduğumuz toplum artık teknolojiden ayrı düşünülemediği için yapılan çalışmalar yetersiz kalıyor.Bu nokta da ebeveynler önce kendi denetimini sağlamalı daha sonra çocuklarımızın ekran önünde ne kadar vakit geçirdiğini,neler izlediğini,neler takip ettiğini saptamaları gerekmektedir.Kendi denetimimizi sağlamanın önemli olduğunu düşünüyorum çünkü çocuklarımızdan önce bizler teknolojinin dipsiz kuyusuna düşmüş vaziyetteyiz. Dijital medya da süregelen paylaşımları ve etkileşimleri kaçırma korkusuna “fomo” deniliyormuşBu kişiler, sürekli olarak sosyal medyada vakit geçirmek ve diğer insanlarla iletişim kurmak istemiyorlarmış.Dışarıdan eve geldiğimizde ilk elimize aldığımız telefon iken,sosyal medyada her gün paylaşım yapmadan duramazken,sohbet ortamında beşinci dakikadan sonra telefona bir bakma isteği oluşan bizler telefonu odak noktamızdan çıkarmalıyız.Çocuklarımıza iyi bir rol model olmak istiyorsak gerçekçi bir tutum sergilemeliyiz.
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, çocukların dijital dünyada sosyal, akademik, psikolojik yönden ve güvenlik açısından karşılaşabilecekleri sorunların anlatıldığı ve ebeveynlerin çocuklarını dijital ortamlardaki tehlikelerden koruyabilmeleri için gerekli bilgilerin yer aldığı rehber deçocukların “yasa dışı içeriklerle, intihar, uyuşturucu kullanımı vb. durumlarla, olumsuz örnek olabilecek karakterlerle, bilinçaltı mesajlarla, çevrim içi istismar ve siber zorbalıklarla, kötü niyetli kişilerle” karşı karşıya kalabileceklerine işaret ediyor. Ayrıca dijital araçların kontrolsüz kullanımının çocuklarda psikolojik rahatsızlıklara, yeme-içme ve obezite problemlerine, uyku bozukluğuna; kas ve iskelet sistemi rahatsızlıklarına, bağımlılığa yol açabileceği belirtildi.
Değerli velilerim bir çok araştırma sırf akşam yemeğini beraber yiyor olmak bile uyuşturucu madde kullanma riskini önemli ölçüde azalttığını söylüyor.Yani,birlikte geçirilen her anın çoğu aktiviteden daha anlamlı ve iyileştirici olduğunu söyleyebiliriz.
~ Çocuğunuzu internet kullanımında engelleyici ve yasaklayıcı tedbirlerden kaçının; bilinçlendirici, destekleyici söylemlerde bulunun. “Bu oyunu oynamak istediğini biliyorum ama içeriğinde yaşına uygun olmayan sözler duydum.” “Video izlemek senin dikkatini çekiyor farkındayım ama kırılan oyuncaklarını tamir etmeye ne dersin?”
~ Çocukların kullandığı bütün elektronik aletlerde(telefon,tablet,bilgisayar) ebeveyn filtresi kullanılmalıdır.
~ Telefon veya tabletle çok fazla vakit geçirmek isteyen çocuklarınızın ilgi ve yetenekleri doğrultusunda yönlendirmeler yapın.Örneğin;Resim yapmaktan çok keyif alan bir çocuğunuz varsa bu konu ile ilgili üretici,öğretici videolar izletin.
~ Süresini azaltın.Alarm kurun ve kararlı olun.
~ Her gün ekrana maruz kalan bir çocuğunuz var ise bir çizelge hazırlayın.Haftanın 3-4 günü kullanabilsin diğer günler kullanmasın.
Değerli velilerim artık teknoloji konusu kontrolden çıkmış bir durumda.Bir çok problemin altında yatan sebeplerin başında teknoloji gelmektedir.3 çocuğun bir araya geldiği ortamda oyun kurulması beklenirken telefonla oynayan çocuklar veya telefonda geçen bir oyunun sohbeti olmaktadır.Telefon,tablet,televizyon bunları hayatımızın süzgecinden geçirmeli ve her anı daha iyileştirici,eğlendirici,öğretici bir hale getirmeliyiz.Umarım teknolojiyi daha doğru ve güvenli kullanabilen bir nesil yeşertiriz.
Sevgiyle kalın…
